Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến các mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam, như giáo dục, y tế, bình đẳng giới… đòi hỏi Việt Nam phải chuyển đổi mô hình phát triển, từ một nền kinh tế phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và tài nguyên thiên nhiên, sang một nền kinh tế xanh, giảm phát thải carbon để thích ứng với biến đổi khí hậu.
Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới, biến đổi khí hậu có thể khiến Việt Nam mất khoảng 12% đến 14,5% GDP mỗi năm vào năm 2050 và có thể khiến 1 triệu người rơi vào tình trạng nghèo cùng cực vào năm 2030.
Đối mặt với những thách thức này, khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ khí hậu đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phát thải khí nhà kính, tăng cường khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu, cùng lúc tạo việc làm và giá trị kinh tế cho cộng đồng và các ngành, lĩnh vực tại Việt Nam.
Báo cáo với tên tiếng Anh “Vietnam Climate Tech Funding Ecosystem Report 2024” ghi nhận sự tăng trưởng đột phá của lĩnh vực công nghệ khí hậu tại Việt Nam do nhận được nguồn đầu tư và sự quan tâm trong những năm gần đây.
Từ năm 2015 đến năm 2023 đã có 49 công ty khởi nghiệp công nghệ khí hậu đã nhận được đầu tư với tổng giá trị 92,6 triệu USD
Theo đó, từ năm 2015 đến năm 2023 đã có 49 công ty khởi nghiệp công nghệ khí hậu đã nhận được đầu tư với tổng giá trị 92,6 triệu USD tiêu biểu gồm công ty Eco Truck, Datbike, CricketOne, Entobel và Logivan. Kết quả, đầu tư lĩnh vực này đã tăng trưởng với tốc độ trung bình 365% hàng năm từ năm 2020 đến năm 2023. Báo cáo chỉ ra, nguồn đầu tư được tài trợ không hoàn lại với sự tham gia của các cơ quan phát triển, các tổ chức phi chính phủ, chính phủ, các cuộc thi đổi mới sáng tạo của các tập đoàn và các cuộc thi VC (Quỹ đầu tư mạo hiểm).
Đồng thời, tỷ lệ nguồn vốn được phân theo ngành cụ thể, trong đó nhóm Nông nghiệp và sản xuất lương thực chiếm 44,7 triệu USD, tương ứng 48,4% vốn, tiếp đến là Phương tiện giao thông (37,1 triệu USD, chiếm 40%), theo sau có Kinh tế tuần hoàn (6%), Chuyển đổi năng lượng (3.6%) và Hạ tầng xây dựng là 1,8%.
Cũng qua báo cáo, đã chỉ ra những thách thức mà lĩnh vực này đối mặt như số lượng công ty khởi nghiệp khí hậu hạn chế, thiếu hụt các nhà đầu tư và khó khăn với nguồn vốn giai đoạn cuối. Tuy nhiên, khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ khí hậu đang phải đối mặt với nhiều trở ngại bởi, năm 2023 lĩnh vực này chỉ chiếm 4% tổng vốn đầu tư mạo hiểm của Việt Nam, trong khi mức trung bình trên toàn thế giới là 10%.
Bà Thảo Trần – Giám đốc quốc gia NEX Vietnam, nhấn mạnh: “New Energy Nexus cam kết thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái công nghệ khí hậu tại Việt Nam. Chúng tôi tin rằng, các công ty khởi nghiệp này không chỉ có khả năng giải quyết những vấn đề môi trường cấp bách mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững. Đây là báo cáo nghiên cứu đầu tiên đánh giá khả năng tiếp cận tài chính dành cho các nhà khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ khí hậu tại Việt Nam và chỉ ra các nguồn tài trợ sẵn có dành cho các doanh nghiệp”.
Ngoài ra, báo cáo cũng làm rõ những cơ hội và thách thức, từ đó tạo cơ hội cho các khoản đầu tư và các hoạt động khác trong lĩnh vực công nghệ khí hậu, trở thành kim chỉ nam cho các nhà đầu tư và các bên liên quan, Ông Jason Lusk, Giám đốc Điều hành tại Clickable Impact, đồng tác giả của báo cáo, thông tin thêm.
Được biết, NEX Vietnam ra mắt vào đầu năm 2019 với sứ mệnh thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng sạch của Việt Nam qua việc hỗ trợ các doanh nhân và công ty khởi nghiệp với các cơ hội ươm tạo, tăng tốc và tài trợ. Clickable Impact được thành lập từ năm 2013, tư vấn chiến lược về tăng trưởng xanh và toàn diện, có trụ sở chính tại Việt Nam và làm việc trên khắp khu vực Tiểu vùng Sông Mekong Mở rộng, ASEAN và Châu Á – Thái Bình Dương.
Thanh Nguyên
